Nowa Czytelnia - serwis literacki

  • Zwiększ rozmiar czcionki
  • Domyślny  rozmiar czcionki
  • Zmniejsz rozmiar czcionki

"Moje gawędy o sztuce" - Bożena Fabiani

* * * * *

Jak zaznacza we wstępie swojej publikacji Bożena Fabiani, z wykształcenia wprawdzie jest historykiem, ale nie sztuki, wobec czego bardziej koncentruje się na artyście jako człowieku, niż na jego twórczości - stąd nie należy spodziewać się rozbudowanych interpretacji i wnikliwych analiz poszczególnych dzieł. Z tej książki czytelnik dowie się na przykład, że Michał Anioł odznaczał się gwałtownym, porywczym temperamentem, a jego artystyczna wrażliwość sprawiała, że bardzo przejmował się wszelkimi niepowodzeniami czy też niesprawiedliwym traktowaniem - nietrudno więc było go zranić. Kiedy natomiast okazywano mu życzliwość, potrafił być wdzięczny i uprzejmy. W każdym razie nie należał do ludzi o łatwym charakterze, stąd prowadził żywot samotnika, nie myśląc nawet o związaniu się z kobietą. Nie zmienia to faktu, że był jednocześnie osobą o dobrym sercu, pomocną i współczującą. Finansowo wspierał nie tylko rodzinę i przyjaciół, ale też anonimowo przeznaczał pieniądze na potrzeby ubogich. Choć wiekopomne dzieła są w tej książce ważne, to jednak zdecydowanie na pierwszym miejscu zawsze stoi człowiek. Może właśnie dlatego "Moje gawędy o sztuce" są tak interesującą lekturą.


Tycjan to artysta, który zapisał się w historii sztuki wielkimi literami. Był nadwornym malarzem cesarza Karola V i jego syna Filipa II, pracował także dla papieża Pawła III. Zalicza się go do geniuszy kolorytu, który z niewielu barw potrafił stworzyć bogactwo odcieni. Mistrzostwo swego warsztatu ukazywał poprzez znakomite oddanie takich elementów jak powietrze, płomienie, światło. Rafael to najmłodszy z trójki najwybitniejszych renesansowych artystów (po da Vincim i Buonarottim). Będąc siedemnastolatkiem otworzył już własną pracownię w rodzinnym Urbino, następnie przez kilka lat działał we Florencji. Po tym okresie został wezwany do Rzymu przez ówczesnego papieża Juliusza II, gdzie zaczął szybko wspinać się po szczeblach kariery. Po śmierci Bramantego otrzymał kierownictwo budowy Bazyliki Św.Piotra, a wkrótce został mianowany naczelnym konserwatorem rzymskich zabytków. Niestety nie zdołał pokazać pełni swego talentu, zmarł niespodziewanie w wieku 37 lat. Los nie był również pod tym względem łaskawy dla Parmigianino, który zakończył swą ziemską egzystencję mając tyle samo wiosen na karku. W mistrzowski sposób ukazywał w swoich obrazach uśmiechnięte twarze różnych postaci. Prawdopodobnie duży wpływ na przedwczesną śmierć miało jego zamiłowanie do alchemii, które w pewnym momencie całkowicie go pochłonęło. Skupił się ponad miarę na eksperymentach laboratoryjnych i być może wdychanie toksycznych oparów było powodem, jak zaznaczali współcześni artyście, że raptownie się postarzał... Jacopo Robusti to wenecki malarz, zwany Tintoretto. Pochodził z rodziny rzemieślniczej (jego ojciec zajmował się barwieniem tkanin sprowadzanych ze Wschodu, stąd też chłopiec otrzymał ów przydomek - 'Farbiarczyk'), nie wiadomo, kto go uczył malarstwa. Popularność zyskał dopiero będąc tuż przed trzydziestką. Z każdym rokiem otrzymywał coraz więcej zamówień, z którymi nie wyrabiał się na czas, mimo gromady pomocników i trójki własnych dzieci zaangażowanych w pomoc ojcu. Przez całe swoje długie życie stworzył kilkaset płócien, większość z nich miało ogromne rozmiary - szerokość niejednokrotnie dochodziła do dwudziestu metrów. Niezwykłą osobą o której należy wspomnieć, była Lavinia Fontana z Bolonii. Można powiedzieć, że jako pierwsza kobieta zajęła pozycję równą mężczyznom. Co ciekawe nie była zrzeszona w żadnym cechu, prowadziła własny warsztat. Posiadała wielu czeladników i nie narzekała na brak zleceń, malując obrazy o różnorodnej tematyce. Przekroczyła granicę do tej pory zarezerwowaną dla mężczyzn, tworząc dzieła z motywami biblijnymi, jak też sceny mitologiczne z nagimi postaciami.

Publikacja autorstwa Bożeny Fabiani zawiera trzydzieści trzy gawędy o włoskich artystach obojga płci, działających przede wszystkim w XV i XVI wieku. Generalnie na jedną postać przypada jeden rozdział, niektórym poświęcone są dwa, wyjątkiem jest tutaj tylko Michał Anioł Buonarotti, na opisanie życia i twórczości którego autorka przeznaczyła aż osiem gawęd. Nie ulega wątpliwości, że Michał Anioł był jednym z największych artystów renesansu, wszechstronnie uzdolnionym, ale nie jest to główny powód tak znacznej dysproporcji w stosunku do pozostałych architektów, rzeźbiarzy i malarzy. Po prostu o niektórych postaciach trudno znaleźć dokładne informacje w materiałach źródłowych, stąd też niemożliwe jest szczegółowe przedstawienie ich sylwetek. Autorka znakomicie wywiązała się z zadania, opisując zagadnienia w przystępny i luźny sposób (momentami nawet okraszony humorem), co w przypadku historyków nie jest tak oczywiste. Dlatego "Moje gawędy o sztuce", które utrzymane są w konwencji książki popularnonaukowej, należy zaliczyć do lektur obowiązkowych dla wszystkich - w jakimś stopniu - zainteresowanych tematem. Nawet jeśli ktoś dysponuje ubogą wiedzą w tym zakresie i obawia się, że spotka go przesyt informacyjny zapowiadający długie, nużące godziny spędzane nad książką, może spokojnie zapomnieć o nudzie i bez obaw sięgnąć po frapującą pozycję Bożeny Fabiani.


wydanie: ŚWIAT KSIĄŻKI, 2012
liczba stron: 384
kategoria: historia/sztuka

o autorce

Bożena Fabiani (ur.1939) - ukończyła Wydział Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego, uzyskując dyplom w roku 1963. Jedenaście lat później obroniła doktorat. W tym samym roku rozpoczęła pracę jako wykładowca w Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie, zajmując się historią kultury i historią sztuki. Interesuje się historią Warszawy, kulturą i obyczajami okresu baroku, staropolskim portretem, historią kultury, historią chrześcijańskiego Rzymu oraz życiem i twórczością wielkich artystów. Od 2000 roku prowadzi na antenie Drugiego Programu Polskiego Radia cotygodniową audycję "W stronę sztuki". Autorka wielu tekstów specjalistycznych i popularnych, tłumaczeń z j. włoskiego, a także poetyckich.

 

wyszukiwarka

najnowsze recenzje

Dorota Drozd

Kuchnia dla diabetyków

Smaki świata

- - - - -

Anna Stryjewska

Mistrzowie życia

- - - - -

Agata Lewandowska

Detoks cukrowy

oceny książek

* kiepska

** bardzo przeciętna

*** przeciętna książka

**** dobra książka

***** bardzo dobra

wywiady i reportaże

"Twoje zdrowie jest w dużej mierze w Twoich rękach" - wywiad z dr Preeti Agrawal

X X X X X

"Fascynuje mnie polski Lwów, którego już nie ma" - rozmowa z Pawłem Jaszczukiem

X X X X X

"Eskapizm jest trochę jak ucieczka z domu'"- wywiad z Naomi Novik

patronujemy

Nienasycenie

Stanisław Witkiewicz

^^^^^

Małe kobietki

Louisa May Alcott

^^^^^

Psychiatra i demony

Wojciech Wiercioch

^^^^^

Koronkarka

Laura Frantz

^^^^^

Rosja i narody

Wojciech Zajączkowski

^^^^^

Kariera Nikodema Dyzmy

Tadeusz Dołęga


INFORMACJA

Ta strona wykorzystuje pliki cookies
w celach statystycznych oraz w celu
dostosowania serwisu do indywidualnych
potrzeb osób odwiedzających. Zmiany ustawień
dotyczących plików cookie można dokonać
w dowolnej chwili modyfikując ustawienia
przeglądarki. Korzystanie z naszej strony
bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza,
że będą one zapisane w pamięci urządzenia.